W van Walter

Na een studiereis van afgevaardigden van diverse Belgische jongerenorganisaties naar de Bondsrepubliek Duitsland, werd Walter Slosse uitgenodigd door het ABVV (Algemeen Belgisch Vakverbond) om in 1966 een tijdschrift voor de jonge leden van deze socialistische vakbond op te richten. De samenwerking met Egbert Hans maakte van Jongerenkontakt al snel een jongerenblad dat anarchistische trekjes vertoonde en zich waagde aan maatschappijkritiek, grafische experimenten en surrealistisch taalgebruik.

In 1971 werd Walter Slosse door de Nederlandse omroep VPRO gevraagd om met steeds grotere regelmaat bijdragen te leveren over onderwerpen die niet aan bod kwamen in de berichtgeving van de toenmalige Belgische staatsomroep BRT. Deze ongecensureerde nieuwsgaring zou leiden tot het wekelijkse radioprogramma Radio Vrij België dat tot eind 1976 werd uitgezonden op de populaire zender Hilversum 3 en later werd voortgezet met series over o.m. het katholiek onderwijs en het gevangeniswezen.

Na de oprichting in 1975 van de klassieke zender Radio 4 in Nederland, werd Walter Slosse door de muziekafdeling van de VPRO gevraagd om ook bijdragen te leveren over het Belgische muziekleven. Daarnaast bracht hij ook de flamenco en de Indiase klassieke muziek onder de aandacht. De belangstelling voor flamenco was ontstaan na een radioreportage in het binnenland van Andalusië, daags na de dood van Spaanse dictator Franco.

In 1981 nam Walter Slosse deel aan diverse radioreizen, een initiatief van VPRO-collega Peter Flik, die een groepsreis organiseerde naar het toen voor individuele reizigers ontoegankelijke Albanië. Van deze groepsreizen werden radioprogramma’s gemaakt, zoals in Arizona (over het lot van de Noord-Amerikaanse Indianen) en in de DDR (Deutsche Demokratische Republik), waar in Oost-Berlijn zelfs een ondergronds politiek cabaret (Hammer Rehwü) kon worden opgenomen.

In de rol van de Man met de Hoed ging Walter Slosse in de jaren 1982 en ’83 op pad met een aktentas vol dossiers waarover lastige vragen werden gesteld in het ochtendprogramma Radionieuwsdienst van de VPRO.

Op 12 oktober 1984 vond de eerste uitzending plaats van het wereldmuziekprogramma De Wandelende Tak, dat wekelijks werd uitgezonden tot 31 december 2009. De inhoud van het programma werd vooral gevoed door de bijdragen van correspondenten die uit alle windstreken etnische muziek lieten horen.  Samen met Magda Van der Eecken zorgde Walter Slosse ook voor de uitgave van CD’s met veldopnamen van musici in Spanje, India, Griekenland, Afrika en de Balkan. Historisch zijn ook de acht uur lange muziekdagen van De Wandelende Tak die op Radio 4 werden uitgezonden, met o.m. een Iraanse Muziekdag in 1988 en een Armeense Muziekdag in 1991.

Naar aanleiding van de wereldtentoonstelling in Sevilla in 1992 zorgde Walter Slosse voor de opname van acht CD’s van de Andalusische muziekgroep Taller Ziryab die het werk van de grote Sevillaanse renaissancecomponisten onder de aandacht van het internationale publiek wou brengen. Eerder in de jaren ’80 werd hij ook vaker uitgenodigd als klanktechnicus tijdens de Rencontres Internationales de la Guitare in de Franse stad Castres, waar in de zomer master classes werden gegeven door gerenommeerde gitaristen zoals Leo Brouwer.

Vanaf 1992 introduceerde Walter Slosse ook filmmuziek op Radio 4 met Het Witte Doek, een programma dat ook het karakter kreeg van een hoorspel, omdat er veel filmdialogen werden in gebruikt.

In hetzelfde jaar nam hij ook de leiding op zich van de wekelijkse muziekdocumentaire Het Middagconcert op Radio 4, die in 1997 de naam Urubicha kreeg. Ondersteund door VPRO-producer Magda Van der Eecken leverden vele programmamakers bijdragen over vergeten of onbekende feiten uit het verleden van muziek en cultuur. Voor Urubicha maakte Walter Slosse samen met Willem Bruls ook twee series met stadswandelingen in Aleppo en Venetië.

Vanaf 2001 werkte Magda Van der Eecken ook mee aan het programma Luna Express van Wouter  Pleijsier dat poezië in een breder perspectief plaatste door het toevoegen van klank en muziek.

Toen vanaf 2007 bleek dat onder druk van toenemende bezuinigingen, de Publieke Omroep in Nederland niet meer in staat was een aantal radioprogramma’s te handhaven, kwam in 2009 een eind aan de samenwerking van Walter Slosse en Magda Van der Eecken met de VPRO.

Het afscheid

Op 1 augustus 2016 stierf Walter Slosse  geheel onverwacht aan een hartstilstand in Lübeck onderweg naar Denemarken, waar hij samen met zijn vriendin Eline Robin een gefilmde reportage zou maken waarin Dolores Thijs zou vertellen over haar ontmoeting met de huishoudster van Karen Blixen, de aanleiding tot haar boek Het Huis aan de Sont.

Het Huis aan de Sont  is gebaseerd op een aantal bezoeken aan Rungstedlund (het landgoed van Blixen) en talrijke gesprekken met de toenmalige huishoudster Caroline Carlsen, haar zoon Nils en andere personen die Karen Blixen gekend hebben en schetst het leven van Karen Blixen, na haar terugkeer uit Afrika.

Op 30 december 2016 zond de concertzender.nl een door Fred Gales samengesteld eerbetoon uit aan Walter Slosse, dat u hier online kunt beluisteren: De Klankbron special: Walter Slosse.

Bijna 40 jaar lang was hij wekelijks te horen op de Nederlandse radio met programma’s als het Witte Doek, Urubicha en de Wandelende Tak. Programma’s waarin hij aan de hand van muziek verhaalde over de geschiedenis, de cultuur en de diversiteit van de mensheid. Hij bood een podium voor muziekgenres en verhalen die nergens anders op de radio te horen waren en sindsdien behalve bij de concertzender ook weer verdwenen zijn van de publieke radio in Nederland. Hij opende de deuren naar de wereld en heeft daarmee menigeen diep beïnvloed met zijn programma’s. In de Klankbron van vandaag hoort u herinneringen en mijmeringen van vijf mensen, Michel Baird, Willem Bruls, Anne van Oostrum, Maxim Chapochnikov en Heiko Jessayan, die met hem hebben samengewerkt en een aantal muziekstukken die zij ter zijner ere uitgezocht hebben.

Logo van De Wandelende Tak en Urubicha: Jos Vergauwe

Foto van Walter Slosse: MVDE